Του π. Ηλία Μάκου
Λίγοι προσκυνητές βρέθηκαν στο ανακαινιζόμενο μοναστήρι της Παναγίας της Ραϊδιώτισσας, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, μέσα στο άγριο φαράγγι, κοντά στο χωριό Βροσίνα Ζίτσας, προκειμένου να παρακολουθήσουν Θεία Λειτουργία, που έγινε την Πέμπτη 8 Ιουλίου 2024.
Μετά την ανάβαση με τα πόδια, που έμοιαζε σαν πορεία προς τον ουρανό, σαν σκαρφάλωμα στις κορυφογραμμές της αρετής, μέσα στο μικρό και στενό ναό του Μοναστηριού με φθαρμένες από το χρόνο αγιογραφίες (που γίνεται προσπάθεια να μπουν σε πρόγραμμα χρηματοδότησης, προκειμένου να συντηρηθούν) σμιλεμένο μέσα σε βράχο και χτισμένο το 1628, όπως μαρτυρά επιγραφή στη νότια εξωτερική πλευρά του, οι προσκυνητές βρήκαν ξεκούραση στο πνεύμα. Κι ένιωσαν όμορφα, αγνά κι ωραία.
Στην ηρεμία της η καρδιά τους τ’ αφομοίωνε όλα. Και φλογιζόταν και μεθούσε με της Παναγίας το γλυκό άκουσμα, με της Αλήθειας την ευωδιά.
Μετά τη Θεία Λειτουργία ακολούθησε ακολούθησε συνομιλία για το Θεό, αλλά και με το Θεό (!) στον επίσης πρόσφατα ανακαινισμένο εξωτερικό χώρο, ενώ ακόμη έχουν ανακαινιστεί ένα κελί και ένας βοηθητικός χώρος και έχουν ξεκινήσει οι εργασίες και για το άλλο κελλί.
Σ’ αυτό το Μοναστήρι, γεννήθηκε σε κάποιους η όρεξη για το σωτήριο βήμα. Να αλλάξουν ζωή.
Ίσως να βοήθησε η Παναγία. Δεν είναι μόνο σώμα ο άνθρωπος, ώστε να νιώθει μόνο ικανοποιημένος από τις τροφές και τις απολαύσεις. Είναι πρώτα απ’ όλα ψυχή.
Και σαν ψυχή έχει βαθύτερες εφέσεις και ανάγκες, που όταν ικετεύει την Παναγία, αυθόρμητα ξεπηδούν.
Και δεν μένει άδειος, κρύος και ανικανοποίητος. Τι έμεινε στους προσκυνητές ως αίσθηση, φεύγοντας από το μοναστήρι, ενώ νύχτωνε… Ότι η Παναγία ζει στη γη. Δεν είναι σχήμα αυτό.
Ζει στις εκκλησίες, όπου την προσκυνούν οι πιστοί… Ζει μέσα μας όχι μόνο ως μια ανάμνηση, αλλά ως πραγματική παρουσία, όταν την πιστεύουμε και φροντίζει μυστικά για τη σωτηρία μας.
Ζει με τον πλούτο των ευγενών συναισθημάτων και των συναισθημάτων εκείνων, που παρορμούν τον άνθρωπο σε αγάπη.
Ζει στον κόσμο των σκέψεων και των ιδεών μας. Ζει ως κατευθυντήρια και επανορθωτική δύναμη και αναδέχεται τα λάθη και τις θλίψεις μας. Μας προστατεύει και μας αναγεννά.
Ήταν σε μεγάλη ακμή επί της τουρκοκρατίας, με πολλά κελιά χτισμένα στο χείλος του απόκρημνου φαραγγιού. Είχε λείψανα αγίων, τα οποία σήμερα φυλάσσονται στην κεντρική εκκλησία του χωριού, κτίσμα και αυτή του 1607.
Ο αείμνηστος ιστοριοδίφης Σπύρος Μουσελίμης έγραψε, περιγράφοντας το περιβάλλον του μοναστηριού:
«Τ’ απεδαπεκεί ραϊδιά και τ’ από πάνω βουνά κρύβουν τον παραπέρα κόσμο κι από το μεγάλο θόλο τ’ ουρανού φαίνεται μι’ απαλάμη και ένα τρίμμα ήλιου. Από τα πουλιά της μέρας δε δίνει φανό κανένα, εξόν από ένα ζευγάρι γεράκια που γυροφέρνουν τους γκρεμούς.
Μονάχα ο αντίλαλος από τη φωνή κοριτσιών που σαλαγούν γίδια ή γυρίζουν από το λόγγο, ζαλικωμένες καψόξυλα φτάνει εδώ πάνου πληροφορώντας τους ξεκομμένους από τη ζωή χωμένους στην αποσκιά πως υπάρχει γύρω ανθρώπινη κοινωνία. Αν ήμουνα στα χρόνια τ’ ασκητεμού εδώ θα ήθελα να περάσω τη ζωή μου».
Άντεξε στο χρόνο σ’ ένα πραγματικά άγριο τοπίο και στέκει όρθιο πάνω στ’ απότομα βράχια της αριστερής μεριάς του Ζαλογγίτικου παραποτάμου του Καλαμά, σφηνωμένο στα ραϊδιά.
Μέσα στην ερημιά της μονής της Παναγίας της Ραϊδιώτισσας, σεμνοί προσκυνητές, παρακαλούμε την εύσπλαχνη Παναγία να σταθεί της σωτηρίας μας το προοίμιο.
Να μας σηκώσει από την κοπριά της ψυχικής δουλείας. Να μας «περάσει» από τα δεσμά στο σκήπτρο, από την εσωτερική αιχμαλωσία στην εσωτερική ελευθερία.
Και αν οι ικεσίες μας δεν φτάνουν, ας την παρακινήσουμε με τα πικρά δάκρυα, που κυλούν από τα μάτια μας.
Μέσα στην ερημιά της Παναγίας της Ραϊδιώτισσας, ας σταματήσουμε λίγο την πολύβουη και πολυδάπανη κίνησή μας μέσα στην αδιάκοπη φλυαρία των γεγονότων.
Και ας σταθούμε μόνοι κάτω απ’ τον ουρανό. Να τον ιδούμε χωρίς βιασύνη. Να μιλήσουμε με την ψυχή μας στη συντροφιά του. Να ακούσουμε τη σιωπηλή φωνή του. Αναζητώντας πέρα από τη γη το νόημα του αγώνα μας.
