Την προηγούμενη Κυριακή αναφερθήκαμε στην παραβολή του άφρονος πλουσίου. Ο πλούσιος, νικήθηκε από το πάθος της πλεονεξίας. Αγάπησε υπέρμετρα τα υλικά αγαθά, αλλά δεν τα απήλαυσε. Τον πρόλαβε ο θάνατος. Ήλθε έξαφνα και απαιτητικά. «Άγγελοι απαιτούν την ψυχή σου», έγραφε χαρακτηριστικά η περικοπή. Η ψυχή του κατόπιν απαιτήσεως των πονηρών δαιμόνων, ανήλθε στον ουρανό. Δεν την παρέδωσε με χαρά και εμπιστοσύνη στα χέρια του Θεού και Πατρός.
Το θέμα της σημερινής περικοπής είναι παρόμοιο. Έχει να κάνει με τη φιλαργυρία. Την μεγάλη αγάπη στα χρήματα. Από αυτήν έπασχε ο κατά τα άλλα καλοπροαίρετος νέος που πλησίασε τον Χριστό. Είχε πραγματικό ενδιαφέρον και ρώτησε τον Κύριο τι πρέπει να κάνει για τη σωτηρία της ψυχής του. Ο Χριστός του απάντησε υπενθυμίζοντάς του κάποιες από τις εντολές: Μη μοιχεύσεις, μην κλέψεις, μη ψευδομαρτυρήσεις, τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου. Γιατί δεν τις αναφέρει και τις δέκα εντολές, παρά μόνο αυτές;
Η επιλογή δεν είναι τυχαία. Οι εντολές μη μοιχεύσεις και μην κλέψεις σχετίζονται με την επιθυμία και τον θυμό. Επειδή ο άνθρωπος από τη φύση του επιθυμεί και θυμώνει, κινδυνεύει περισσότερο από αυτά τα πάθη. Πιο εύκολα νικάται από αυτά. Η καταπάτηση αυτών των εντολών έχει μεγάλες συνέπειες στις ανθρώπινες ψυχές. Γι’ αυτό ο Χριστός μάς δίνει εντολή διορθώσεως πρώτα αυτών των παθών. Οι υπόλοιπες εντολές τηρούνται ευκολότερα αφ’ ενός μεν διότι η καταπάτησή τους δεν διευκολύνεται από τη φύση μας, αφ’ ετέρου δε αν τιθασσεύσουμε τον θυμό και την επιθυμία, τα υπόλοιπα διορθώνονται ευκολότερα.
Ο νέος, μόλις άκουσε την απάντηση του Χριστού, αποκρίθηκε πως αυτές τις εντολές τις τηρεί από τη νεότητά του. Είναι αξιοσημείωτο ότι παρά το νεαρό της ηλικίας του, δε νικήθηκε από τους πειρασμούς της σαρκός. Όμως, ενώ δεν νικήθηκε από την αγάπη των σωμάτων, νικήθηκε από την αγάπη των χρημάτων. Διότι μόλις ο Χριστός του είπε να πωλήσει τα υπάρχοντά του και να δώσει τα χρήματα στους πτωχούς, λυπήθηκε πάρα πολύ. Ενώ έκανε τόσο μεγάλο πνευματικό αγώνα για την τήρηση των εντολών του Θεού, νικήθηκε από ένα πάθος. Το πάθος της φιλαργυρίας.
Αρκετοί από εμάς, θα σκεφτούμε ότι: «Αφού δεν είμαι πλούσιος, δεν κινδυνεύω». Πραγματικά, αυτό ισχύει για την πλεονεξία. Πλεονέκτης γίνεται κάποιος που έχει αγαθά και ζητά περισσότερα. Αυτός, όμως, που με δυσκολία εξασφαλίζει τα απαραίτητα, δε γίνεται πλεονέκτης. Χρησιμοποιεί τα αγαθά που του χαρίζει ο Θεός για τη συντήρησή του.
Αυτό δεν ισχύει για τη φιλαργυρία. Παρά το ότι δεν έχουμε χρήματα, δε σημαίνει ότι δεν τα αγαπούμε. Δε σημαίνει ότι δεν θέλουμε να τα αποκτήσουμε. Ή ότι τα λίγα που εξοικονομούμε, δεν τα αγαπούμε. Πολλές φορές, τα λίγα χρήματα κερδίζουν την καρδιά μας. Τα λιγοστά μας υπάρχοντα γίνονται θησαυρός που δεν τον θυσιάζουμε. Ενώ έχουμε τη δυνατότητα έστω και μικρής ελεημοσύνης, σαν εκείνη της χήρας μιας άλλης περικοπής του Ευαγγελίου, δεν την κάνουμε. Ακόμα και ένα ευτελές ποσό είναι για εμάς πολύτιμο. Η προσκόλληση ακόμα και σε αυτό το μικρό ποσό, είναι εμπάθεια. Δεν έχει σημασία το ύψος του ποσού. Σημασία έχει η αγάπη που δίνουμε σ’ αυτό. Γι’ αυτό, λοιπόν, χρειάζεται προσοχή το ύπουλο πάθος της φιλαργυρίας.
Μια άλλη λεπτομέρεια, είναι η εξής: Ως «αργύρια» δεν εννοούνται μόνο τα χρήματα. Ως «αργύρια» που υπεραγαπούμε, θεωρείται και κάποιο πάθος, κάποια άλλη παράνομη αγάπη που μας χωρίζει από τον Θεό. Εκτός από τα χρήματα, κι άλλα πράγματα, πρόσωπα ή καταστάσεις γίνονται πολύτιμος θησαυρός μέσα μας. Γι’ αυτό το πάθος της φιλαργυρίας άπτεται όλων μας. Γι’ αυτό πλούσιοι και πτωχοί χρειαζόμαστε επαγρύπνηση, μην τυχόν πέσουμε στα δίχτυα του. Αν συμβεί αυτό, χρειάζεται αγώνας. Αν μας κερδίσει το πάθος, θα χάσουμε την ψυχή μας.
Ακούγοντας όλα αυτά ίσως απελπιστήκαμε. Όλοι μας βρήκαμε παράνομους θησαυρούς στην καρδιά μας, ανεξάρτητα αν έχουν σχέση με τα χρήματα ή όχι. Ο Χριστός έρχεται και μάς δίνει αισιοδοξία: «Τα αδύνατα παρά ανθρώποις, δυνατά παρά τω Θεώ εστί». Αν εμείς ομολογήσουμε την αδυναμία μας και πέσουμε ταπεινά στα πόδια του Χριστού, τότε Εκείνος θα μας αναλάβει. Θα μάς σηκώσει στους ώμους του και θα μάς οδηγήσει με ασφάλεια στη νίκη κατά του πάθους και στη Βασιλεία Του. Το μόνο που χρειάζεται από εμάς, είναι η καλή προαίρεση και η ειλικρινής αναγνώριση της αδυναμίας μας.
Ο Χριστός μάς καλεί, αγαπητοί μου, σε απάρνηση κάθε εμπαθούς αγάπης μας και στην αναγνώριση της αδυναμίας μας. Αν τα κάνουμε αυτά, Τού ανοίγουμε τον δρόμο για να μπει στη ζωή και στην καρδιά μας. Τότε, θα γίνει Εκείνος ο θησαυρός μας. Η πίκρα και η ανησυχία που μάς γέμιζαν οι παλιές αμαρτωλές αγάπες μας, θα εξαφανισθεί. Τη θέση τους θα πάρουν η αληθινή χαρά και η γαλήνη, που θα είναι συνοδοιπόροι μας στο ταξίδι μέχρι τη Βασιλεία του Θεού.
Πηγή: Ι.Μ. Κίτρους