Χθες, 13 Οκτωβρίου 2024, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Ελπιδοφόρος τέλεσε τη Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο Westland του Μίσιγκαν, συμπαραστατούμενος από τον πρώην Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ. Δημήτριο, τον Μητροπολίτη Ντιτρόιτ κ. Νικόλαο και τον Μητροπολίτη Πίτσμπουργκ κ. Σάββα.
Στο κήρυγμά του για την Κυριακή της Αγίας Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου, ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ελπιδοφόρος αναφέρθηκε στην περίοδο της εικονομαχίας, όταν «οι γενιές έπρεπε να λατρεύουν ως ευσεβείς και Ορθόδοξοι Χριστιανοί κρυφά, ή να αντιμετωπίζουν πραγματικές διώξεις.»
«Πράγματι,» συνέχισε ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ελπιδοφόρος, «δεν μπορεί να υπάρξει Χριστιανισμός χωρίς την εικόνα, ή τουλάχιστον χωρίς τη δυνατότητά της,» δεδομένου ότι «η ίδια η βάση της πίστης μας είναι η Ενσάρκωση» και «Όλη η δημιουργία λυτρώνεται μέσα στη Θεία Ανθρωπότητα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού… Εκείνος επέλεξε να γίνει υλική υπόσταση για χάρη μας.»
Παρατίθεται το κήρυγμα του Αρχιεπισκόπου Αμερικής κ. Ελπιδοφόρου:
Αγαπητέ Συλλειτουργέ εν Αγίω Πνεύματι, Μητροπολίτα Νικόλαε,
Αγαπητές Αδελφές και Αδελφοί εν Χριστώ,
Αποδίδω άφθονες ευχαριστίες σήμερα που τελώ τη Θεία και Ιερά Λειτουργία σε αυτόν τον υπέροχο ναό αφιερωμένο στους Ουράνιους προστάτες σας: τον Άγιο Κωνσταντίνο και τη Μητέρα του την Αγία Ελένη.
Καθώς κοιτάζω γύρω από τον Ναό σας και αντικρίζω τον τόπο όπου κατοικεί η δόξα του Κυρίου, θαυμάζω το μυστήριο αυτής της Κυριακής – της Κυριακής των Αγίων Τριακοσίων Πενήντα Πατέρων της Αγίας Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου.
Διότι, καθώς βλέπουμε την εντυπωσιακή και εξαιρετική αγιογραφία με την οποία κοσμήσατε αυτόν τον ιερό χώρο, πρέπει επίσης να σκεφτούμε ότι υπήρξε εποχή κατά την οποία μια τέτοια μεγαλοπρέπεια ήταν απαγορευμένη από τους σφετεριστές που κυβερνούσαν την Εκκλησία. Για σχεδόν εκατόν πενήντα χρόνια, κυριολεκτικά γενιές έπρεπε να λατρεύουν ως ευσεβείς και Ορθόδοξοι Χριστιανοί κρυφά, ή να αντιμετωπίζουν πραγματικές διώξεις.
Οι Ορθόδοξοι υπέφεραν υπό τους Αυτοκράτορες και τους εκκλησιαστικούς αξιωματούχους που επέβαλαν την εικονομαχία στην Εκκλησία. Αλλά με την πλήρωση του χρόνου, υπό την ηγεσία του μεγάλου Αγίου και Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, Ταρασίου, συνήλθε η Αγία Ζ’ Οικουμενική Σύνοδος στη Νίκαια – όπου έλαβε χώρα και η Πρώτη Οικουμενική Σύνοδος – και με τόλμη διακήρυξαν το δόγμα των Αγίων Εικόνων.
Διότι οι Πατέρες της Ζ’ Συνόδου αναγνώρισαν την αγιότητα τέτοιων πνευματικών γιγάντων, όπως ο Άγιος Πατριάρχης Γερμανός, ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ο Άγιος Γεώργιος της Κύπρου, και όλων των μαρτύρων και ομολογητών της αληθινής και ανόθευτης Ορθόδοξης Πίστης. Κατανόησαν ότι η ίδια η βάση της πίστης μας είναι η Ενσάρκωση – όπως το είπε τόσο εύστοχα ο Άγιος Αθανάσιος:
«Διότι Εκείνος έγινε άνθρωπος, ώστε εμείς να γίνουμε θεοί.»
Όλη η δημιουργία λυτρώνεται μέσα στη Θεία Ανθρωπότητα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού· διότι Εκείνος είναι ο Δημιουργός όλων, και είναι ο Λυτρωτής των πάντων. Επέλεξε να γίνει υλική υπόσταση για χάρη μας, όπως λέει ο Άγιος Παύλος, «και σχήματι ευρεθείς ως άνθρωπος.»
Αυτό, πάνω από όλα, όχι μόνο δικαιολογεί τη δημιουργία των εικόνων και τη διακόσμησή τους σε κάθε πτυχή της ζωής μας, αλλά πραγματικά, τις καθιστά αναγκαίες.
Πράγματι, δεν μπορεί να υπάρξει Χριστιανισμός χωρίς την εικόνα, ή τουλάχιστον χωρίς τη δυνατότητά της. Διότι η Ανθρώπινη Φύση του Κυρίου μας – που έλαβε από την Αγία Θεοτόκο – ήταν πραγματική. Ήταν συγκεκριμένη. Όπως λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στην Πρώτη Επιστολή του:
«Αυτόν που υπήρχε από την Αρχή – τον οποίον ακούσαμε, τον οποίο με τα μάτια μας είδαμε, τον οποίον παρατηρήσαμε, τον οποίον με τα χέρια μας ψηλαφήσαμε – περί Αυτού – του Λόγου της Ζωής!»
Εδώ είναι η απόδειξη της εικόνας, την οποία οι Πατέρες αναγνώρισαν και διακήρυξαν. Και παρόλο που θα περνούσαν άλλα 56 χρόνια μέχρι την τελική Θρίαμβο της Ορθοδοξίας – την οποία εορτάζουμε κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή της Αγίας Τεσσαρακοστής – οι διδασκαλίες και τα δόγματα αυτής της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου άνοιξαν τον δρόμο για τη λαμπρότητα που βλέπουμε σήμερα στις εκκλησίες μας – εδώ στο Westland, και σε όλο τον κόσμο.
Αγαπητοί μου Χριστιανοί, μας έχουν δοθεί τόσα πολλά από τους πνευματικούς μας προγόνους, από αυτούς τους 350 Πατέρες της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου στη Νίκαια. Είθε να κρατάμε πάντοτε την Πίστη που λάμπει στη Θεία Φύση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και να μοιραζόμαστε αυτή την πίστη στα πέρατα της γης. Αμήν.
Φωτογραφίες: GOARCH/Δημήτριος Πανάγος
Μετάφραση: Ιωάννα Γεωργακοπούλου
