Μνημείο για τους άταφους πεσόντες του ’40 στο Καλπάκι

Από τον ΣΩΤΗΡΗ ΛΕΤΣΙΟ*

«Μετά από 17 χρόνια επίμονου αγώνα αποκαθίστανται οι μεγάλες εθνικές εκκρεμότητες για τους άταφους πεσόντες με την ανέγερση μνημείου στο Καλπάκι. Αυτή τη στιγμή έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες, έχει βρεθεί ο εργολάβος που είναι Ελληνας και εντός των επόμενων εβδομάδων αναμένεται να ξεκινήσει η ανέγερση του μνημείου για τους 14.000 πεσόντες κατά την περίοδο του ελληνοϊταλικού πολέμου». Αυτό υπογραμμίζει μιλώντας στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» ο κ. Γεώργιος Σούρλας, πρόεδρος της Ενωσης Συγγενών Πεσόντων κατά το Επος 1940-’41, εκφράζοντας συγχρόνως και την αισιοδοξία του για το θέμα που αφορά στους άταφους πεσόντες μετά και από την πρόσφατη συνάντηση του Δ.Σ της εν λόγω ένωσης με την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Εθνικής Άμυνας.

«Το όλο εγχείρημα ξεκίνησε το 2005, όταν μετά από το τηλεφώνημα ενός βορειοηπειρώτη πληροφορήθηκα ότι τα οστά των Ελλήνων στρατιωτών που σκοτώθηκαν πολεμώντας ηρωϊκά στα πεδία των μαχών παραμένουν άταφα» τονίζει ο κ. Σούρλας συνεχίζοντας την αναφορά του στο θέμα αυτό: «Θυμάμαι ακριβώς τα λόγια που μου είχε πει: ”Είναι συγκλονιστικό ν’ αντικρύζεις τα θρυμματισμένα από το αλέτρι οστά, καθώς αυτά έρχονται στην επιφάνεια την ώρα του οργώματος. Εσείς κ. Σούρλα που είστε για να ενδιαφερθείτε;”. Δεν ήξερα τι να πω, η σιωπή ήταν η απάντησή μου. Σε αυτή τη διαμαρτυρία του βορειοηπειρώτη ήρθε να προστεθεί αργότερα και το παράπονο του γιου ενός πεσόντα, με καταγωγή από τον Βόλο, που εξέφρασε την επιθυμία να δει το όνομα του πατέρα του αναγραμμένο σε μια μαρμάρινη πλάκα. Όταν γίνεσαι αποδέκτης ενός αιτήματος με πατριωτικό και ανθρωπιστικό περιεχόμενο αισθάνεσαι, ότι πρέπει ν’ απεκδυθείς της άγνοιας και της αδράνειας και να διερευνήσεις το όλο θέμα. Για να ανταποκριθείς όπως πρέπει σε αυτό το εθνικό χρέος δεν αρκούν τα στοιχεία από τις ιστορικές πηγές. Οταν ξεκίνησε όλη αυτή η προσπάθεια διαπιστώσαμε ότι οι Έλληνες σχεδόν στο σύνολό τους αγνοούσαν ότι οι πεσόντες παρέμεναν είτε άταφοι είτε προσωρινά θαμμένοι. Όπως και το ότι δεν υπήρχε μνημείο Ελλήνων πεσόντων. Αδιαφορία και άγνοια όμως υπήρχαν και από την πλευρά των κρατικών φορέων -και γενικότερα της Πολιτείας- στην Ελλάδα».

Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ

Ο ίδιος θα πει: «Μέσα από επίμονες προσπάθειες πολλών χρόνων, το 2009 υπογράφηκε συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας για την αναζήτηση, την περισυλλογή και τον τιμητικό ενταφιασμό των οστών. Εν συνεχεία το 2010 αναγνωρίσθηκε από τα κοινοβούλια των δύο χωρών το δικαίωμα για τη συγκέντρωση των οστών. Το σπουδαιότερο όμως όλων ήταν πως τα νεκροταφεία στις Βουλιαράτες και στην Κλεισούρα αναγνωρίστηκαν πλέον ως στρατιωτικά κοιμητήρια. Αυτό ήταν ένα πάγιο αίτημα των Ελλήνων το οποίο έως τότε οι αλβανικές αρχές δεν το δέχονταν. Για την Κορυτσά, ωστόσο, έως και σήμερα δυστυχώς δεν ισχύει κάτι αντίστοιχο. Ακολούθως, στις 22 Ιανουαρίου 2018 τέθηκε σε εφαρμογή η εν λόγω συμφωνία και η περισυλλογή των οστών ξεκίνησε από το Ντραγκότι, μια περιοχή που βρίσκεται κοντά στο Τεπελένι. Σε εκείνο λοιπόν το σημείο είναι θαμμένα τα οστά 1200 πεσόντων. Έως σήμερα έχουν συγκεντρωθεί συνολικά τα οστά 1500 μαχητών, ενώ αυτή την περίοδο τα συνεργεία εργάζονται στην Πρεμετή, όπου εκεί υπάρχει ένας ομαδικός τάφος 1400 πολεμιστών. Θα πρέπει να επισημανθεί ακόμη ότι στο σημείο εκείνο υπάρχουν κάποια προβλήματα, επειδή το τότε κομμουνιστικό καθεστώς της Αλβανίας είχε ανεγείρει κατοικίες και αθλητικές εγκαταστάσεις καλύπτοντας έτσι το μεγαλύτερο μέρος του ομαδικού τάφου».

*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Ορθόδοξη Αλήθεια”