Την Πέμπτη, 27η Ιουνίου 2024, εορτάστηκε υπό του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων η εορτή του Αγίου Προφήτου Ελισσαίου εις την Ιεράν αυτού Μονήν εις Ιεριχώ, κειμένην παρά την συκομορέαν του Ζακχαίου.
Η Μονή αυτη ευρίσκεται εις Ιεριχώ, λόγω της δράσεως του προφήτου κυρίως εις την Ιεριχώ λόγω του ότι τα ύδατα της πηγής αυτής μετέτρεψε διά προσευχής από πικρά και θανάσιμα εις γλυκέα και ωφέλιμα.
Κατά την εορτήν αυτήν η Εκκλησία ποιείται μνείαν του προφήτου Ελισσαίου, ως καταγομένου εκ της κώμης Άβελ -Μεήλ. Ούτος ήτο υιός Σαφάτ, γεωργός το επαγγελμα και εκλήθη υπό Θεού εις το προφητικόν αξίωμα υπό του προφήτου Ηλιού. Ηλίας ο προφήτης έχρισε τον Ελισσαίον εις προφήτην, ρίψας επ’ αυτόν την μηλωτήν αυτού. Ο Ελισσαίος αφήκε τα δώδεκα ζεύγη βοών διά των οποίων ώργωνε, έσφαξεν αυτά και εποίησεν συμπόσιον εις τον λαόν και ηκολούθησε τον προφήτην Ηλίαν πιστών εις όλον τον βίον αυτού, ποιήσας πολλά θαύματα, ως διηγούνται τα βιβλία των Βασιλειών της Παλαιάς Διαθήκης. Ούτος είδε τον διδάσκαλον αυτού Ηλίαν αναλαμβανόμενον επί πυρίνου άρματος εις τον ουρανόν και εζήτησε και έλαβε παρ’ αυτού διπλήν την χάριν και την μηλωτήν, επί της οποίας επέβη και διέβη ως διά ξηράς τον Ιορδάνην ποταμόν.
Εις την ως άνω Ιεράν Μονήν προεξήρξε της θείας Λειτουργίας η Α.Θ.Μ. ο Πατήρ ημών και Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων Αυτώ του Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ησυχίου και του Αρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου, Αγιοταφιτών Πατέρων, ων πρώτος ο Τυπικάρης του Ναού Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Αρχιμανδρίτης π. Αλεξιος, των Αρχιμανδριτών π. Σιλουανού και π. Κυριακού και του Πρεσβυτέρου π. Ήσσα Μούσλεχ, του Αρχιδιακόνου π. Μάρκου και του Ιεροδιακόνου π. Δοσιθέου, ψάλλοντος ελληνιστί του Ιεροδιακόνου π. Συμεών βοηθούντος του κ. Γεωργίου Βαράκλα και αραβιστί του Ιεροψάλτου της ενορίας και Ορθοδόξου εκκλησιάσματος.
Εις το Κοινωνικόν της θείας Λειτουργίας εκήρυξε τον θείον λόγον ο Πατριάρχης ως έπεται:
«Καί ᾿Ηλιού εἶπε πρός ῾Ελισαιέ· αἴτησαι τί ποιήσω σοι πρίν ἢ ἀναληφθῆναί με ἀπό σοῦ. καί εἶπεν ῾Ελισαιέ· γενηθήτω δή διπλᾶ ἐν πνεύματί σου ἐπ’ ἐμέ. καί εἶπεν ᾿Ηλιού· ἐσκλήρυνας τοῦ αἰτήσασθαι· ἐάν ἴδῃς με ἀναλαμβανόμενον ἀπό σοῦ, καί ἔσται σοι οὕτως»· (Δ’ Βασιλ. 2,9-10), ἀναφέρει τό Βιβλίον τῶν Βασιλειῶν.
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Εὐλαβεῖς Χριστιανοί,
Τό Πνεῦμα τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ τοὐτέστιν τό Ἅγιον Πνεῦμα, τό μεταδοθέν εἰς τόν μαθητήν αὐτοῦ Ἐλισσαῖον, συνήγαγε πάντας ἡμᾶς ἐν τῷ αγιογραφικῷ τούτῳ τόπῳ τῆς Ἱεριχοῦς ἐν τῇ περιχώρῳ τοῦ Ἰορδάνου ποταμοῦ, ἔνθα καί ἡ ἐπώνυμος Ἱερά Μονή τοῦ Προφήτου Ἐλισσαίου, ἵνα ἑορτάσωμεν τήν ἐτήσιον μνήμην αὐτοῦ.
Ὁ ἅγιος Προφήτης Ἐλισσαῖος διακρίνεται μεταξύ τῶν Προφητῶν τῶν προφητευσάντων τήν ἐπί γῆς παρουσίαν τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, διότι μαθητής ὤν τοῦ μεγάλου Ἠλιοῦ τοῦ Θεσβίτου καί διπλῆν λαβών τοῦ προφητικοῦ πνεύματος Χάριν, πολλά μεγάλα καί θαυμαστά ἐποίησεν ὁ Θεός δι’ αὐτοῦ, ὡς γράφει καί ὁ Συναξαριστής αὐτοῦ τά ὕδατα τῆς Ἱεριχοῦς, ἀτεκνοῦντα καί ἁλμυρά ὄντα ἰάσατο· «καί ἐξῆλθεν ῾Ελισαιέ εἰς τήν διέξοδον τῶν ὑδάτων καί ἔρριψεν ἐκεῖ ἅλα καί εἶπε· τάδε λέγει Κύριος· ἴαμαι τά ὕδατα, οὐκ ἔσται ἔτι ἐκεῖθεν θάνατος καί ἀτεκνουμένη· καί ἰάθησαν τά ὕδατα ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης κατά τό ρῆμα ῾Ελισαιέ, ὅ ἐλάλησε», (Δ’ Βασιλ 2,20-22).
Ἐπί πλέον δέ ὁ θεσπέσιος Ἐλισσαῖος ἤγειρε νεκρούς· καί ἐκαθάρισεν ἐκ τῆς λέπρας Νεεμάν τόν Σῦρον. Καί τόν ὑπηρέτην αὐτοῦ Γιεζῆ ἐποίησε λεπρόν διά τήν φιλαργυρίαν καί τήν παρακοήν του. Καί τά Ἰορδάνεια ρεῖθρα τῇ τοῦ Ἠλιοῦ μηλωτῇ πατάξας διέρρηξεν, (Πρβλ. Δ’ Βασιλ. 2,14).
Ἡ ἁγία τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία τιμᾷ τούς προφήτας ὡς τούς «Δικαίους» τοῦ Θεοῦ, δηλονότι τούς Ἁγίους τοῦ Θεοῦ. Οἱ Προφῆται καί δή ὁ προφήτης Ἐλισσαῖος ἀποτελοῦν τά ἐκλελεγμένα ὄργανα τοῦ Θεοῦ, τά ἐμπνεόμενα ὑπό τῆς φωτιστικῆς δυνάμεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. «Πνεῦμα ὁ Θεός καί τούς προσκυνοῦντας αὐτόν ἐν Πνεύματι καί ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν» (Ἰωάν. 4,24), λέγει Κύριος.
Οἱ ἅγιοι Προφῆται εἶναι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι προητοίμασαν καί προκατήγγειλαν τό μέγα μυστήριον τῆς Θείας Οἰκονομίας ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Χριστοῦ, ὡς κηρύττει ὁ θεῖος Παύλος: «καί ὁμολογουμένως μέγα ἐστί τό τῆς εὐσεβείας μυστήριον· Θεός ἐφανερώθη ἐν σαρκί, ἐδικαιώθη ἐν Πνεύματι, ὤφθη ἀγγέλοις, ἐκηρύχθη ἐν ἔθνεσιν, ἐπιστεύθη ἐν κόσμῳ, ἀνελήφθη ἐν δόξῃ», (Α’ Τιμ. 3,16).
Ἀξιοσημείωτοι ἐν προκειμένῳ οἱ λόγοι τοῦ Ἰησοῦ πρός τούς μαθητάς Αὐτοῦ μετά τήν Ἀνάστασιν Αὐτοῦ: «ὦ ἀνόητοι καί βραδεῖς τῇ καρδίᾳ τοῦ πιστεύειν ἐπί πᾶσιν οἷς ἐλάλησαν οἱ προφῆται! οὐχί ταῦτα ἔδει παθεῖν τόν Χριστόν καί εἰσελθεῖν εἰς τήν δόξαν αὐτοῦ; καί ἀρξάμενος ἀπό Μωϋσέως καί ἀπό πάντων τῶν προφητῶν διηρμήνευεν αὐτοῖς ἐν πάσαις ταῖς γραφαῖς τά περί ἑαυτοῦ», (Λουκ. 24,25-27).
Ἑρμηνεύων τόν λόγον τοῦτον τοῦ Χριστοῦ, ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας λέγει: «Οὐδέ γάρ παρά τῶν Θεοῦ μάταιον, ἀλλά τάξις ἁπάντων καί χρεία τῶν καθέκαστον. Ἐν τάξει προαπεστέλλοντο δοῦλοι καί προῳκονόμουν (=προοιτοίμαζον) τῇ τοῦ Δεσπότου Παρουσίᾳ, ἀναγκαίαν τήν προφητείαν εἰς τήν πίστιν ἀνθρώποις προεισάγοντες», (Migne 72, 944). [Καί ἁπλούστερον: κανένα πρᾶγμα, τό ὁποῖον προέρχεται ἀπό τόν Θεόν δέν εἶναι ἄνευ σημασίας/χρήσεως, ἀλλά ὅλα καί ὡρισμένα ἐξ αὐτῶν ἔχουν τήν καθωρισμένην θέσιν καί ὑπηρεσίαν. Εἰς τόν κατάλληλον τόπον ἀπεστέλλοντο δοῦλοι, ὑπηρέται διά νά ἑτοιμάσουν τήν παρουσίαν τοῦ Κυρίου, εἰσάγοντες ἐκ τῶν προτέρων τήν προφητείαν ὡς ἀναγκαίαν προετοιμασίαν διά τήν πίστιν (εἰς Χριστόν)].
Μέ ἄλλα λόγια, ἀγαπητοί μου, τό χάρισμα τῆς προφητείας, τό ὁποῖον δίδει ὁ Θεός εἶναι χάρισμα ἀποκαλύψεως τῶν κεκρυμμένων σχεδίων τοῦ Θεοῦ, ὡς ὁμολογεῖ καί ὁ προφήτης Ἀμώς λέγων: «οὐ μή ποιήσῃ Κύριος ὁ Θεός πρᾶγμα, ἐάν μή ἀποικαλύψῃ παιδείαν αὐτοῦ πρός τούς δούλους αὐτοῦ τούς προφήτας», (Ἀμώς 3,7).
Ὡς ἄλλος οὐρανοβάμων Παῦλος «ἁρπαγείς ἕως τρίτου οὐρανοῦ» (Β΄ Κορ. 12,2) ὁ τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ συνόμιλος Ἐλισσαῖος εἰς ὕψη πνευματικά ἀνελθών ἔλαβε παρά Κυρίου τοῦ Θεοῦ τήν ἀπόκρυφον θείαν γνῶσιν, τοὐτέστιν τήν θεογνωσίαν. Διό καί ὁ ὑμνῳδός ἀναφωνεῖ λέγων «Ρήσει θεοπνεύστῳ, σέ χρηματισθείς σαφῶς ἔχρισεν, Ἐλισαῖε, ἔνδοξε Προφήτην, Ἠλιού ὁ θεσπέσιος. Εὗρε τήν ἀνάπαυσιν, καί ἐνεσκήνωσεν ἄφθονος, χάρις ἐν σοί, Πνεύματος Ἁγίου, Ἐλισαιέ, ἀοίδιμε».
Καθίσταται σαφές, ὅτι τό προφητικόν ἀξίωμα ἀποτελεῖ τήν προτύπωσιν τοῦ Ἀποστολικοῦ ἀξιώματος, ἐκ τοῦ ὁποίου τόσον οἱ Προφῆται ὅσον καί οἱ Ἀπόστολοι ἀντλοῦν ἐξ αὐτοῦ ἰσχύν καί θείαν αὐθεντίαν. Κατά τήν ἀψευδῆ μαρτυρίαν τοῦ ἱεροῦ συγγραφέως τῶν «Βασιλειῶν», ὁ θεσπέσιος Ἐλισσαῖος διά τῆς μηλωτῆς τοῦ διδασκάλου αὐτοῦ Ἠλιοῦ διεχώρισε τά ὕδατα τοῦ Ἰορδάνου ἔνθεν καί ἔνθεν καί διέβη αὐτόν (τόν ποταμόν). Ἐκ δέ τοῦ γεγονότος τούτου οἱ «υἱοί τῶν Προφητῶν διέγνωσαν ἐν τῷ Ἐλισσαίῳ τό πνεῦμα τοῦ διδασκάλου των Ἠλιοῦ καί προσεκύνησαν αὐτόν ἕως εδάφους», (Δ’ Βασιλ. 2, 13-15).
Τόν μέγαν καί θαυμαστόν τοῦτον ἅγιον Προφήτην τοῦ Θεοῦ καί δοχεῖον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τόν ὁποῖον ἰδιαιτέρως τιμᾷ σήμερον ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία θερμῶς ἱκετεύσωμεν, ἵνα μετά τῶν πρεσβειῶν τῆς Ὑπερευλογημένης Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, μεσιτεύει ὑπέρ πάντων ἡμῶν. Μετά δέ τοῦ ὑμνῳδοῦ εἴπωμεν: «Τῶν Προφητῶν τούς ἀκραίμονας, καί παμφαεῖς φωστῆρας τῆς οἰκουμένης, ἐν ὕμνοις τιμήσωμεν πιστοί, Ἠλίαν καί Ἐλισαῖον, καί Χριστῷ ἐκβοήσωμεν μελῳδικῶς· Εὔσπλαγχνε Κύριε, παράσχου τῷ λαῷ σου, ἱκεσίαις τῶν Προφητῶν σου, ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, (εἰρήνην) καί τό μέγα ἔλεος». Ἀμήν, ἔτη πολλά καί εἰρηνικά».
