Το πρωί της Δευτέρας, 19ης Αυγούστου, στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Ναούσης τελέστηκε Αρχιερατική θεία Λειτουργία για την εορτή του προστάτου και πολιούχου της ηρωικής και αγιοτόκου πόλεως, Οσίου Θεοφάνους του Θαυματουργού.
Χοροστάτησε στον Όρθρο, προεξήρχε στη Θεία Λειτουργία και κήρυξε τον θείο λόγο ο Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων.
Στη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας τέθηκε σε προσκύνηση η Τιμία Κάρα του Οσίου Θεοφάνους που θησαυρίζεται στον Ιερό Ναό, ενώ πλήθος πολιτικών και στρατιωτικών αρχών και ευσεβών Ναουσαίων προσήλθαν για να τιμήσουν τον Θαυματουργό Άγιο.
Διαβάστε την ομιλία του Μητροπολίτη:
«Θεράπων τoυ Θεού θεοφόρος εδείχθης, Θεόφανες σοφέ, τη οσία ζωή σου, και δόξαν υπερκόσμιον ώσπερ κλήρον απείληφας».
Με τους λόγους αυτούς μεταξύ πολλών άλλων εγκωμιάζει ο ιερός υμνογράφος τον εορταζόμενο πολιούχο της Ναούσης, τον όσιο Θεoφάνη τον νέο.
Όσο εγκωμιαστικοί όμως και εάν φαίνονται αυτοί οι λόγοι, ηχούν ίσως στα αυτιά ορισμένων ως αντιφατικοί. Και η αντίφαση έγκειται, για όσους την αισθάνονται ως τέτοια, στη σχέση της οσιακής ζωής με τη δόξα.
Ο μοναχός, γιατί ως μοναχός έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του ο όσιος Θεοφάνης, αρνείται και αποποιείται κάθε είδους δόξα. Αρνείται και αποποιείται κάθε τι που στοχεύει στην τιμή, τη φήμη και τον έπαινο των ανθρώπων. Υπόσχεται να ζει με ταπείνωση και να μην επιδιώκει την προβολή ή τη διάκριση μεταξύ των ανθρώπων, ακόμη και εάν πρόκειται για προβολή και διάκριση που οφείλεται στην αρετή του.
Η συνειδητή αποφυγή της δόξης και των επαίνων των ανθρώπων συνδέεται με τον αγώνα του μοναχού για την κατάκτηση της ταπεινώσεως και την προσέλκυση της χάριτος του Θεού, ο οποίος «υπερηφάνοις αντιτάσσεται, ταπεινοίς δε δίδωσι χάριν», αλλά και με την πίστη του ότι όλα τα παρόντα, είτε πρόκειται για αγαθά είτε πρόκειται για δόξα και επαίνους, είναι πρόσκαιρα και παροδικά «και ως χόρτος» μαραίνονται, ενώ τα ουράνια αγαθά, τα οποία επιδιώκει ο μοναχός, και κατ᾽ επέκταση και ο κάθε πιστός, ο καθένας από εμάς, είναι αναλλοίωτα και αιώνια.
Έχοντας, λοιπόν, ως στόχο την αιώνια ζωή και την ουράνια πατρίδα, στην οποία θα μπορέσει να φθάσει ο μοναχός, εάν δεν μαγευθεί από τις σειρήνες του κόσμου, όπως οι σύντροφοι του Οδυσσέα, που έχασαν την πατρίδα τους, επειδή μαγεύτηκαν από τη μουσική των Σειρήνων, θεωρεί κάθε τι που μπορεί να τον σαγηνεύσει επάνω στη γη ως κίνδυνο και ως εμπόδιο για τον σκοπό της ζωής του, που είναι η σωτηρία της ψυχής του και η αιώνια ζωή.
Άλλωστε ακόμη και στην περίπτωση της ουρανίου δόξης, στην οποία αναφέρεται ο ιερός υμνογράφος, δεν είναι ο μοναχός που την επιζητεί και την επιδιώκει, αλλά ο Θεός που του την προσφέρει ως ανταμοιβή για τους κόπους και τους αγώνες του κατά την επίγειο ζωή του. Αυτό ισχύει βέβαια και για μας, και για τους κληρικούς εν τω κόσμω αλλά και για τους λαικούς.
Και ο Θεός επιφυλάσσει αυτή την αμοιβή σε όσους θέτουν ως σκοπό της ζωής τους όχι την ανθρώπινη δόξα αλλά την εκπλήρωση των εντολών του· την επιφυλάσσει σε όλους εκείνους οι οποίοι γνωρίζουν ότι η ουράνια δόξα δεν είναι αποτέλεσμα της αρετής τους ή του αγώνος, τον οποίο όμως έχουν χρέος να κάνουν, αλλά του ελέους και της ευσπλαγχνίας του Θεού.
Αυτό ακριβώς συνέβη και με τον πολιούχο μας όσιο Θεοφάνη. Σκοπός και στόχος της ζωής του ήταν να τηρεί το θέλημα του Θεού και να εφαρμόζει τις εντολές του. Σκοπός της ζωής του ήταν να θυσιάζεται από αγάπη για τη σωτηρία των ανθρώπων και αυτόν τον σκοπό υπηρέτησε με αυταπάρνηση σε όλη του τη ζωή, χωρίς να επιδιώκει τίποτε για τον εαυτό του. Γι᾽ αυτό και ο Θεός τον ετίμησε με την υπερκόσμια δόξα του, την οποία απολαμβάνει τώρα στον ουρανό μαζί με τους δικαίους και τους αγίους, υπενθυμίζοντας και σε μας με το παράδειγμα της ζωής του, τον δρόμο που πρέπει να βαδίσουμε στη ζωή μας.
Είναι αλήθεια ότι ο άνθρωπος κινδυνεύει στις ημέρες μας περισσότερο από κάθε άλλη εποχή από το κυνήγι της δόξης και της προβολής. Ο άνθρωπος της εποχής μας έχει εξοικειωθεί τόσο πολύ με τη δημοσιότητα, τα φώτα, την προβολή, τις τηλεοράσεις, το διαδίκτυο, που η ψεύτικη και μάταιη δόξα του κόσμου του έχει γίνει δεύτερη φύση και είναι διατεθειμένος να θυσιάσει τα πάντα, και χρήματα και αρχές και αξίες, την προσωπική και την οικογενειακή του γαλήνη, ακόμη και τον Θεό και την πίστη του σε Αυτόν για λίγα λεπτά αμφίβολης δημοσιότητας και αμφισβητούμενης δόξας. Αγωνιά για τη δόξα και την απόκτησή της, και αυτή η αγωνία, που δεν έχει καμία σχέση με την καθόλα θεμιτή και αξιέπαινη προσπάθεια του ανθρώπου να προοδεύσει και να επιτύχει στη ζωή του, στην επιστήμη του ή στο επάγγελμά του, του καταστρέφει τη ζωή, τον αποπροσανατολίζει από τον πραγματικό του στόχο, που είναι η αιώνια ζωή και η αληθινή δόξα που χαρίζει ο Θεός στους εκλεκτούς δούλους του.
Γι᾽ αυτό, τιμώντας σήμερα τον όσιο Θεοφάνη, ας ζηλώσουμε τη δόξα που απολαμβάνει στον ουρανό και ας ακολουθήσουμε το παράδειγμά του, παράδειγμα ταπεινώσεως και αγάπης προς τον Θεό και τους ανθρώπους, ώστε να μας αξιώσει ο Θεός διά των πρεσβειών του να απολαύσουμε και εμείς την υπερκόσμια δόξα της επουρανίου βασιλείας του.
Bέβαια, ο άγιος εν ζωή ήταν ταπεινός. Τώρα βρίσκεται σε έναν άλλο κόσμο, βρίσκεται στον ουρανό, εκεί που δεν τον συγκινούν ούτε οι δόξες ούτε οι τιμές ούτε όλα τα άλλα. Οι τιμές σ᾽ αυτή τη ζωή για τον άγιο βοηθούν εμάς. Όταν τιμούμε τον όσιο, όταν τιμούμε τον προστάτη μας, η τιμή επιστρέφει σε εμάς και εμείς θα απολαύσουμε ότι εκείνος έκανε κόπους σε αυτή τη ζωή και εμείς θα του κάνουμε έναν ναό όχι γιατί τον έχει ανάγκη, όπως δεν έχει και η Παναγία μας. Έχει ανάγκη η Παναγία τον ναό που της έχουμε; Όχι, ούτε η Παναγία μας έχει ανάγκη ούτε οι άγιοί μας, εμείς όμως ωφελούμεθα πνευματικά.
Ας το έχουμε υπόψη μας αυτό, γιατί κάποιοι λένε ότι ο όσιος Θεοφάνης ήταν απλός ταπεινός, τι τον θέλει τον ναό; Δεν είναι όμως έτσι, εμείς ωφελούμεθα από τον ναό, γι᾽ αυτό και θα κάνουμε τον αγώνα μας και θα δώσουμε στον άγιο ένα σπίτι, να μην είναι παρείσακτος, να μην είναι ξένος, αλλά να έχει τον οίκο του, όπου εμείς θα ωφελούμεθα, όταν θα καταφεύγουμε στον οίκο του πατρός μας.
