Ο Αρχιεπίσκοπος Φινλανδίας εξέφρασε τη βαθιά του ανησυχία για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να μετατρέψει την Εκκλησία του Χριστού Σωτήρος της Μονής της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη από μουσείο σε τζαμί.
Αναφέρει ότι αυτή η απόφαση δείχνει έλλειψη σεβασμού στη θρησκευτική ποικιλομορφία και στην πλούσια ιστορία της Κωνσταντινούπολης, και ότι απομακρύνει την Τουρκία από την προηγούμενη γραμμή της που έδινε έμφαση στη θρησκευτική ελευθερία. Η εκκλησιαστική τέχνη της Χώρας είναι σημαντική για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά και η κάλυψη των τοιχογραφιών παραβιάζει τη θρησκευτική ελευθερία.
Ο Αρχιεπίσκοπος τονίζει ότι υπάρχουν ήδη πολλά τζαμιά στην Κωνσταντινούπολη και δεν είναι απαραίτητο να μετατραπούν σε τζαμιά μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς σημαντικά για τους Χριστιανούς, όπως η Αγία Σοφία ή η Εκκλησία της Χώρας.
Επίσης, σημειώνει ότι η Τουρκία θα μπορούσε να επιτρέψει την επαναλειτουργία μιας αίθουσας μελέτης στο νησί της Χάλκης για τους Ορθόδοξους Χριστιανούς. Καλεί την τουρκική κυβέρνηση να επανεξετάσει την απόφαση και να σεβαστεί τις παραδόσεις και την ιστορία όλων των θρησκειών.
Διαβάστε ολόκληρη την ανακοίνωση:
Εκ μέρους της Φινλανδικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, εκφράζω τη βαθιά μου ανησυχία για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να μετατρέψει την Εκκλησία του Χριστού Σωτήρος της Μονής της Χώρας στην πόλη της Κωνσταντινούπολης από μουσείο σε τζαμί. Πρόκειται για μια ακόμη ασυμφωνία στη ύπαρξη αμοιβαίου σεβασμού και κατανόησης που έχει επικρατήσει στην Τουρκία στο παρελθόν μεταξύ όλων των θρησκειών και των εκπροσώπων τους. Το «δικαίωμα κατάκτησης» στο οποίο βασίστηκε η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί το 2020, σημαίνει ότι η τουρκική κυβέρνηση έχει απομακρυνθεί από την προηγούμενη γραμμή της που έδινε έμφαση στη θρησκευτική ελευθερία.
Η Εκκλησία του Σωτήρος Χριστού είναι ένας θησαυρός ψηφιδωτών και τοιχογραφιών από τη βυζαντινή περίοδο, και για αιώνες υπήρξε πηγή έμπνευσης και πνευματικότητας για τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Η εκκλησιαστική τέχνη διαδραματίζει πολύ κεντρικό ρόλο στη χριστιανική παράδοση της Ανατολής – η κάλυψη των τοιχογραφιών της Χώρας παραβιάζει τη θρησκευτική ελευθερία και φτωχαίνει την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά.
Με τη μετατροπή των εκκλησιών από μουσεία σε τζαμιά, η Τουρκία δεν δείχνει κανένα σεβασμό για τη θρησκευτική ποικιλομορφία και την πλούσια ιστορία της Κωνσταντινούπολης. Η τουρκική κυβέρνηση, όπως και οι κυβερνήσεις όλων των ανεξάρτητων χωρών, έχει το προνόμιο να λαμβάνει τις αποφάσεις που κρίνει κατάλληλες. Ωστόσο, η Βίβλος προσφέρει χρήσιμες συμβουλές στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων: “Πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾽ οὐ πάντα συμφέρει· πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾽ οὐ πάντα οἰκοδομεῖ.” (Α ‘Κορ. 10:23). Οι πολιτικές αποφάσεις δεν πρέπει να προκαλούν μη αναστρέψιμη πολιτισμική-ιστορική ζημία. Αντίθετα, όλοι οι πιστοί θα πρέπει να φέρουν κοινή ευθύνη να σέβονται τους ιερούς τόπους των διαφορετικών θρησκειών και να αποφεύγουν τον περιττό πόνο και τη διαίρεση που προκαλείται από τέτοιες αποφάσεις.
Υπάρχουν ήδη πολλά τζαμιά στην Κωνσταντινούπολη και συνεχώς χτίζονται νέα. Είναι δύσκολο να καταλάβουμε γιατί θα ήταν απαραίτητο να μετατραπούν σε τζαμιά μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς σημαντικά για τους Χριστιανούς – όπως η Αγία Σοφία ή η Εκκλησία της Χώρας. Υπάρχουν επίσης αρκετά πανεπιστήμια στην Τουρκία που προσφέρουν ισλαμική θεολογική εκπαίδευση. Γιατί μια πολιτιστικά πλούσια και ποικιλόμορφη χώρα δεν μπορεί να επιτρέψει την επαναλειτουργία έστω και μιας αίθουσας μελέτης στο νησί της Χάλκης για τους Ορθόδοξους Χριστιανούς; Δεν μπορώ παρά να παραβλέψω ότι τέτοιες αποφάσεις αποσκοπούν στην πραγματικότητα να επηρεάσουν τις δραστηριότητες του Οικουμενικού Πατριαρχείου, του Ορθόδοξου κέντρου του κόσμου, στην Τουρκία.
Ως επικεφαλής της Φινλανδικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, απευθύνω έκκληση στην τουρκική κυβέρνηση να επανεξετάσει την απόφαση και να επιδιώξει επιλογές που θα σέβονται τις παραδόσεις και την ιστορία όλων των θρησκειών.