Μια σημαντική ημέρα ξημέρωσε για την Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας όταν στις 27 Φεβρουαρίου η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου έλαβε μια ιστορική απόφαση η οποία θα άλλαζε για πάντα τη θέση και την εικόνα της Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας.
Η Μητέρα Εκκλησία της Αρχιεπισκοπής, τον Οικουμενικό Πατριαρχείο, αποφάσισε ότι «η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας διοικήται από τούδε και εις το εξής επί τη βάσει Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου, προεδρευομένης υπό του Αρχιεπισκόπου και εχούσης μέλη του βοηθούς Επισκόπους αυτού, οι οποίοι μετονομάζονται εις χωρεπισκόπους, διατηρούντες τους ους κατέχουν τίτλους».
Πρόκειται για μια ιδιαίτερη συγκυρία, καθώς εφέτος συμπληρώνονται 100 έτη από την ίδρυση από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Γρηγόριος, της “Ιεράς Μητροπόλεως Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας” (Μάρτιος 1924-Μάρτιος 2024) και μετέπειτα Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας (την 1η Σεπτεμβρίου 1959).
Το νέο Σύνταγμα της Αρχιεπισκοπής, το οποίο αντικαθιστά αυτό του 1959, αποτελεί εφαλτήριο για τη δημιουργία μιας νέας βάσης στη διοίκηση της Αρχιεπισκοπής, η οποία πλέον θα ασκείται από την Ιερά Επαρχιακή Σύνοδο και τον πρόεδρο αυτής, τον Αρχιεπίσκοπο, ενώ θα μετέχουν όλοι οι Επίσκοποι (οι οποίοι θα ονομάζονται Χωρεπίσκοποι).
Ο Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας κ. Μακάριος, κατόρθωσε -αθόρυβα είναι η αλήθεια- να φέρει “επανάσταση” στην Αρχιεπισκοπή της Αυστραλίας με αυτή τη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται πλέον για την τοπική Εκκλησία.
Το αποτέλεσμα είναι το επιστέγασμα των προσπαθειών του Αρχιεπισκόπου κ. Μακαρίου εδώ και πέντε σχεδόν χρόνια, από την ημέρα της ενθρόνισής του, για τη βελτίωση της εκκλησιαστικής πραγματικότητας της Αρχιεπισκοπής εντός της αυστραλιανής επικράτειας.
Η εγκύκλιος του Αρχιεπισκόπου Αυστραλιας θα αναγνωστεί τους ναούς την Κυριακή 10 Μαρτίου.
Ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος, φανερά συγκινημένος, καλεί τον κλήρο και τον λαό σε κοινή Δοξολογία, μνημονεύοντας τους προκατόχους του αοίδιμους Αρχιερείς Χριστοφόρο, Τιμόθεο, Θεοφύλακτο, Ιεζεκιήλ και Στυλιανό, όλους τους κληρικούς που διηκόνησαν την Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας κατά την προηγούμενη εκατονταετία και όλους τους ομογενείς μετανάστες, οι οποίοι δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για ένα λαμπρό μέλλον για τις επόμενες γενεές.
Παράλληλα, ο Σεβασμιώτατος δεν παραλείπει να εκφράσει την ευχαριστία του προς τους Θεοφιλεστάτους Επισκόπους, τα μέλη του Αρχιεπισκοπικού Συμβουλίου και όλους όσοι εργάστηκαν και βοήθησαν για τη σύνταξη του προς ψήφιση Συντάγματος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας, ενώ καταλήγει στην Εγκύκλιό του εκφράζοντας τη βαθιά του ευγνωμοσύνη προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο και τα μέλη της Αγίας και Ιεράς Συνόδου για τις ευεργετικές αποφάσεις τους υπέρ της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας.
Να σημειωθεί ότι την Κυριακή, 10 Μαρτίου, μετά τη Θεία Λειτουργία, θα τελεστεί Δοξολογία, στο τέλος της οποίας θα αναγνωσθεί η Εγκύκλιος του Σεβασμιωτάτου και θα ψαλεί το πολυχρόνιο του Οικουμενικού Πατριάρχου.
Επισυνάπτεται ολόκληρη η Εγκύκλιος του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Αυστραλίας κ.κ. Μακαρίου.
ΜΑΚΑΡΙΟΣ
ελέω Θεού, Αρχιεπίσκοπος της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας, υπέρτιμος και Εξαρχος πάσης Ωκεανίας, τοις Θεοφιλεστάτοις Επισκόποις, τω ευαγεί κλήρω, ταίς μοναστικαίς αδελφότησι και παντί τω χριστεπωνύμω πληρώματι της εν Αυστραλία Ορθοδόξου Εκκλησίας, χάρις είη και ειρήνη παρά του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού.
Θεοφιλέστατοι Επίσκοποι και αγαπητά μου παιδιά,
Ακολουθώντας την ιερά παράδοση και το ήθος των προγόνων μας, εορτάζουμε πανηγυρικώς τις επετείους των σημαντικών και καθοριστικών για την πορεία της Εκκλησίας και του Γένους μας ιστορικών γεγονότων. Μια τέτοια σημαντική επέτειος προβάλλει με λαμπρότητα ενώπιόν μας, καθώς ανατέλλει ο μήνας Μάρτιος του έτους που διανύουμε, κατά τον οποίο συμπληρώνονται εκατό έτη από την ίδρυση, υπό του αοιδίμου Οικουμενικού Πατριάρχου Γρηγορίου, της τότε «Ιεράς Μητροπόλεως Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας» (Μάρτιος 1924 – Μάρτιος 2024) και μετέπειτα «Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας» (1η Σεπτεμβρίου 1959). Δύο χρόνια προ της ιδρύσεώς της, επί Πατριαρχίας του Οικουμενικού Πατριάρχου Μελετίου Δ´ (Μάρτιος 1922), είχε προηγηθεί η επανυπαγωγή της εκκλησιαστικής επαρχίας της πέμπτης ηπείρου στη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, μετά από την άρση της παραχωρήσεως στην Εκκλησία της Ελλάδος του κανονικού δικαιώματος πνευματικής προστασίας και εποπτείας αυτής. Πρόκειται για το σημείο του χρόνου, κατά το οποίο συντελείται μία οντολογικών διαστάσεων μεταβολή στην πορεία της εν Αυστραλία Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Οι πρωταγωνιστές των γεγονότων εκείνης της περιόδου είναι μάλλον απίθανο να είχαν συνειδητοποιήσει την ιστορικότητα και τη σπουδαιότητα των στιγμών που βίωναν. Εμείς όμως σήμερα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε και να έχουμε πλήρως κατανοήσει πόσο ευλογημένη και καταλυτική για την πορεία της Ορθοδοξίας στην Αυστραλία ήταν η ένταξη της τοπικής μας Εκκλησίας κάτω από την πνευματική σκέπη του Οικουμενικού Πατριαρχείου, το οποίο μας προστάτεψε σε δύσκολους καιρούς, μερίμνησε για την εδραίωση της πίστεως των Ελλήνων στην Ωκεανία, θεράπευσε πολλάκις τις λειτουργικές, πνευματικές και κοινωνικές ανάγκες των μεταναστών και κατηύθυνε τους κατά καιρούς Ποιμενάρχες της Αυστραλίας στο εκκλησιαστικό, εκπαιδευτικό, εθνικό και σωτηριολογικό τους έργο.
Το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο δεν έπαυσε ποτέ να αγωνιά και να φροντίζει για το εδώ ποίμνιό του, σε αυτή την ευλογημένη χώρα που ζούμε, στη δεύτερη πατρίδα μας. Μια τρανή απόδειξη αυτής της μεγάλης πραγματικότητος είναι και οι πρόσφατες αποφάσεις της Αγίας και Ιεράς Συνόδου σχετικά με την Αρχιεπισκοπή μας, οι οποίες ελήφθησαν μετά από θετική εισήγηση του Οικουμενικού μας Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου και που, κατά θεική συγκυρία, έρχονται να επισφραγίσουν την πρώτη εκατονταετία και να εγκαινιάσουν την έναρξη της νέας μας πορείας. Πολλές φορές έχουμε τονίσει ότι «είμαστε έτοιμοι για το μέλλον». Όμως, μετά από τη μεγάλη και ιστορική απόφαση της Μητρός Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως και του Πατριάρχου μας σχετικώς με το νέο Σύνταγμα της Αρχιεπισκοπής, είμαστε πλέον σίγουροι ότι το μέλλον που ετοιμάζουμε για τα παιδιά μας θα είναι απαλλαγμένο από τις διχόνοιες και τους διχασμούς του παρελθόντος και, κυρίως, θα είναι απαλλαγμένο από εκκλησιαστικά σχίσματα και μερισμούς.
Το νέο Σύνταγμα της Αρχιεπισκοπής μας αποτελεί τον καρπό της συνεργασίας της ελαχιστότητός μου με τους εγκρίτους Καθηγητές του Κανονικού Δικαίου της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Θεόδωρο Γιάγκου και π. Χρυσόστομο Νάσση. Έχει εγκριθεί από τους Θεοφιλεστάτους Επισκόπους που διακονούν στην Ιερά Αρχιεπισκοπή μας, από τα μέλη του Αρχιεπισκοπικού Συμβουλίου, αλλά και από ομάδα εμπείρων νομικών, της οποίας ηγήθηκε ο Εντιμολογιώτατος Άρχων του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου και εξαίρετος νομικός κ. Νικόλαος Παπαναστασίου, έτσι ώστε να ικανοποιεί τις επιταγές της εννόμου τάξεως της Κοινοπολιτείας της Αυστραλίας, εντός της οποίας δραστηριοποιούμεθα.
Το νέο Σύνταγμα έρχεται να αντικαταστήσει το παρωχημένο αντίστοιχο του 1959, να θεραπεύσει τις σύγχρονες ανάγκες, οι οποίες ευλόγως έχουν προκύψει ύστερα από την παρέλευση τόσων δεκαετιών, να καλύψει πολλά κενά που δημιουργήθηκαν με την αύξηση του πληθυσμού και τη δημιουργία πολλών ιδρυμάτων και οργανισμών μας και, τέλος, να κατοχυρώσει θεσμικώς, έτι περισσότερο, τη θέση του Οικουμενικού Πατριαρχείου έναντι των Αυστραλιανών αρχών. Η σπουδαιότερη αλλαγή που εισάγεται με το νέο Σύνταγμα είναι ότι η διοίκηση της Εκκλησίας θα ασκείται πλέον από την «Ιερά Επαρχιακή Σύνοδο», στην οποία προεδρεύει ο εκάστοτε Αρχεπίσκοπος και μετέχουν όλοι οι Επίσκοποι που διακονούν την Ιερά Αρχιεπισκοπή μας και οι οποίοι στο εξής θα ονομάζονται «Χωρεπίσκοποι». Η νέα αυτή κατάσταση αποτελεί σταθμό για την εκκλησιαστική πραγματικότητα της Αυστραλίας, καθώς εισάγει ένα σύστημα διοικήσεως που διορθώνει δυσλειτουργίες του παρελθόντος και εναρμονίζεται προς τις εκκλησιολογικές και ιεροκανονικές επιταγές της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Έχοντας όλα αυτά ενώπιόν μου, μνημονεύω με ευγνωμοσύνη τους μακαριστούς προκατόχους μου Ιεράρχες, από το 1924 έως και το 2019, Χριστοφόρο, Τιμόθεο, Θεοφύλακτο, Ιεζεκιήλ και Στυλιανό, οι οποίοι εποίμαναν την Αρχιεπισκοπή μας με ένθεο ζήλο και αφοσίωση. Μνημονεύω τους ευλαβέστατους κληρικούς μας, που όργωσαν κυριολεκτικά την αυστραλιανή γη, για να στηρίξουν τους πρώτους Έλληνες και να θεραπεύσουν τις ανάγκες τους. Με μεγάλη ευγνωμοσύνη μνημονεύω, επίσης, όλους τους μετανάστες που έφτασαν στην πέμπτη ήπειρο και δούλεψαν σκληρά και αγωνίστηκαν κατά τα προηγούμενα εκατό χρόνια, προκειμένου να χτίσουν ένα καλύτερο μέλλον για τις επόμενες γενεές.
Παράλληλα, και μετά τις ιστορικές αποφάσεις του Πατριαρχείου μας, σας καλώ όλους σε δοξολογική προσευχή προς τον Δωρεοδότη Κύριο για τη μεγάλη αυτή ευεργεσία την οποία ελάβαμε, ευχόμενος το νέο Σύνταγμα να αποτελέσει εφαλτήριο μείζονος κατά Θεόν προκοπής και αφορμή υψηλότερης πνευματικής πορείας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής και του ποιμνίου μας. Τέλος, σας παρακαλώ να εκφράσουμε ενωμένοι, «εν ενί στόματι και μια καρδία», τη βαθιά μας ευγνωμοσύνη προς τον Οικουμενικό μας Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο και τους αγίους Συνοδικούς Αρχιερείς για τις αποφάσεις τους υπέρ της Αρχιεπισκοπής μας και να καταθέσουμε, για μια ακόμη φορά, τα πιο ειλικρινή αισθήματα της υιικής μας αφοσιώσεως και αγάπης προς τη Μητέρα Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως.
Βαρθολομαίου
του Παναγιωτάτου και Οικουμενικού Πατριάρχου πολλά τα έτη!!!
Εν Σύδνεϋ, τη 10η Μαρτίου 2024,
Ο Αρχιεπίσκοπος
† Ο Αυστραλίας Μακάριος
Υπέρτιμος και Έξαρχος πάσης Ωκεανίας